- Tekrar sayısı artışları, genellikle nörogenetik bozukluklarla ilişkilendirilen yaygın genetik varyasyonlardır. Bu tür mutasyonlar kararsız ve dinamiktir bu nedenle tekrar sayısı nesilden nesile değişebilir.
- Tekrar sayısı artışının neden olduğu durumlar klinik ve genetik olarak heterojendir ve hastalık, ilgili gen içindeki tekrar dizisine, boyutuna, konumuna ve tekrar bölgesinin proteine çevrilip çevrilmediğine bağlı olarak değişir.
- Tekrar uzunluklarının PCR tabanlı analizi, tekrar sayısı artışlarıyla ilişkili hastalıkların teşhisi için maliyeti en uygun yöntemdir.
EXP – Tekrar Sayısı Artışı
Tekrar sayı artış analizi aşağıdaki durumlarda talep edilebilir:
- Tekrar sayı artışı mutasyonunun neden olabileceği genetik bir hastalık şüphesi var ise
- Otozomal resesif veya X kromozomal hastalıklarla ilişkili tekrar sayısı artışları için taşıyıcılık durumu var ise
- Tekrar sayı artışı mutasyonunun neden olduğu geç başlangıçlı hastalığı olan bireylerin risk altındaki akrabalarının olduğu belirlendi ise
Tekrar sayı artışı ile ortaya çıkan genetik hastalıkların bazıları şunlardır:
- Fragile X sendromu ve bağlantılı durumlar
- Friedreich Ataksisi
- Huntington Hastalığı
- Miyotonik distrofiti tip 1 ve 2
- Spinoserebellar Ataksiler
Şüphelenilen hastalığın türüne bağlı olarak sunulan farklı PCR testi seçenekleri bulunmaktadır.
- Hastalıklara az sayıda tekrar (<50 tekrar) neden olduğunda tekrarı kapsayan PCR amplifikasyonu.
- TP-PCR, (üçlü tekrar primerli PCR), hastalıklarla klasik PCR’ın çoğaltamadığı çok sayıda tekrar neden olduğunda (>100 tekrar), amplifikasyon primerleri tekrarı kapsar ve tekrarlanan diziyi içerir.
Raporlama & Sonuçlar
Tekrar sayısı, klinik önemi ve kalıtım şekline göre hastalıktan hastalığa değişir.
- Normal aleller:Bu hastalıklar için normal aralığa karşılık gelen bir dizi tekrarı olan aleller patojenik değildir ve kişi, kalıtım şekline bağlı olarak hastalık geliştirme riski altında değildir.
- Premutasyon Aleller: Normalden fazla fakat hastalık oluşturmayan tekrar sayılarına Premustayon alelli denir ve genellikle patojenik değildir. Ancak bu aleller kararsızdır ve gelecek nesillerde tam ve patojenik bir mutasyon oluşturacak tekrar sayısına ulaşabilir.
- Full mutasyon/ Hastalığa neden olan Aleller: Tam mutasyon olarak değerlendirilen ve bir dizi tekrarı olarak değerlendirilen aleller patojeniktir ve kalıtım şekline bağlı olarak genetik hastalığa neden olur. Semptomların başlama yaşı ve şiddeti, tekrar sayısına bağlı olarak değişebilir.
Örnek Talepleri
Doğum Öncesi Tanı:
- Doğum öncesi tanı için en uygun günü planlamak ve olumsuz herhangi bir durumda yasal süreci aşmamak için laboratuvarla önceden iletişime geçilmesi tavsiye edilir.
- Düşük materyali, CVS ve amniyon sıvısı örnekleri ile birlikte anne kan örneği de gönderilmelidir.
- Tüm doğum öncesi tanı örneklerine öncelik verilecektir.
Hastaya ait örneklerin alındığı tüplerin tanımlayıcı bilgilerle eksiksiz bir şekilde etiketlenmesi zorunludur, yanlış veya eksik etiketleme numunenin reddedilmesine neden olabilir. Numunenin kabul edilmesi için gereken minimum bilgi (hastanın tam adı soyadı, doğum tarihi, cinsiyeti ve tıbbı kayıt numarası) eksiksiz bir şekilde etiketlenmelidir.
Bilgilendirilmiş onam formu ve test talep formu hasta ve doktor tarafından uygun şekilde doldurulmalı ve imzalanmalıdır.
Sınırlamalar
- Bu testin kapsamı, hedeflenen genin tekrar sayı artışı analizi ile sınırlıdır, çok büyük artışlarda mevcut olan tekrarların tam sayısını ortaya çıkarmayabilir.
- Gen dizilimi ve delesyon/duplikasyon analizi bu teste dahil değildir, ancak ayrıca talep edilebilir.
- Bu analiz metilasyon çalışmalarını içermez.